Statystyczny Szwed produkuje rocznie około 0,5 tony odpadów rocznie. Aż 97% z nich jest odzyskiwane, z czego blisko 50% jest spalane. Tak wysoki poziom odpadów palnych możliwy jest dzięki rozbudowanemu systemowi recyklingu, które umożliwiają dokładne sortowanie odpadów. Odpady sortowane są w 6450 stacjach i centrach recyklingowych. Blisko w połowie z 290 szwedzkich gmin działa system sortowania odpadów organicznych u źródła.
Na terenie Szwecji, gdzie pracuje blisko ponad siedemdziesiąt spalarni śmieci, na wysypiska trafia tylko niewielki procent odpadów. Większość poddawana jest recyklingowi. Duża partia śmieci jest również spalana, a tym samym zamieniana w energię. Szacuje się, że blisko 40 procent całego ciepła w Szwecji pochodzi ze tego właśnie źródła.
Wzrostowi wykorzystania energii pozyskiwanej ze spalania śmieci musiał towarzyszyć spadek udziału energii pozyskiwanej z paliw kopalnianych. W realizacji tych założeń pomogło wprowadzenie specjalnego podatku od emisji CO2. Szwedzkie spalanie zarabiają jednak dwukrotnie – na spalaniu odpadów, jak również na sprzedaży wytworzonej w ten sposób energii. W przemyśle znajdują również zastosowanie żużel i popiół, powstałe w wyniku spalania, które wykorzystywane są jako składnik dróg.
Jak wygląda tajemniczy mechanizm produkcji energii ze śmieci? Proces ten wyjaśnimy na przykładzie elektrowni Vattenfalla.
Odpady dostarczane do zakładu utylizacji są spalane w tzw. komorze spalania, gdzie cały czas podtrzymywana jest wysoka temperatura. Ciepło pozyskiwane w procesie spalania gotuje wodę, wytworzona w ten sposób para napędza turbinę generującą energię elektryczną. Ta przekazywana jest do lokalnej sieci. Z powstałego w procesie spalania popiołu usuwane są metale ciężkie. Popiół jest również wykorzystywany do pokrycia konwencjonalnych składowisk odpadów. Gazy powstałe w procesie spalania przechodzą przez filtry emisji cząstek stałych i są uwalniane do atmosfery.
Wykorzystanie na szeroką skale odpadów jako „paliwa” do produkcji energii elektrycznej pokazuje, że nie warto bać się tego rozwiązania. Obawy przed spalarniami często wynikają z naszej niewiedzy i strachu przed nieznaną technologią.